Special nummer 4: Smart homes, inclusieve wijken, slimme gemeenten en smart cities
Nieuws over Anders, Actief en Comfortabel
LaCoTA geeft informatie over meer dan 30 woonvarianten. Veel daarvan zijn interessant voor zowel jong als ouder. Levensloopflexibel Wonen, Thuistechnologie (Domotica), Duurzaamheid, Sociale Netwerken en Mantelzorg krijgen daarbij bijzondere aandacht.
Actieve mensen dragen bij aan vitale gemeenten, een vitale buurgemeenschap en vitale verbindingen!
In dit nummer aandacht voor:
- Inleiding
- Slimme gemeenten en smart cities
- Smart cities voor ouderen
- Inclusieve wijken
- Smart homes
- “Warme” technologie
- Gemeentelijke informatie langer comfortabel wonen
- De rol van de app/web SchermVan
- De rol van onderwijs
- De rol van Buurtverbinders
- Koploperprojecten
- Meer informatie, partners en verwijzingen
Inleiding
Slimme gemeenten kunnen ons leven gemakkelijker maken. Daarbij moeten zij echter wel de gehele samenleving dienen. Verplaatsen door de stad kan voor kwetsbare groepen in onze samenleving heel frustrerend zijn, bijvoorbeeld voor mensen met een handicap en voor ouderen. Zoiets alledaags als winkelen, kruispunten oversteken, uitstappen bij de juiste bushalte kan voor deze mensen een grote hindernis zijn. Smart city-technologie biedt kansen om de kwaliteit van leven voor minder valide mensen te verbeteren. Steden kunnen meer inclusief worden, mits ervoor gewaakt wordt dat technologische vooruitgang ons niet verdeeld en kwetsbare groepen (verder) geïsoleerd raken.
Geen enkele partij kan op zichzelf de implementatie van thuistechnologie succesvol organiseren en/of succesvol in de markt zetten. De kracht van LaCoTA als coöperatie is het onderling verbinden van netwerken, zodat samen een geïntegreerd traject kan worden aangeboden. LaCoTA wil daarom graag landelijke woonzorgconsumentenorganisaties (zoals Omroep Max, Rode Kruis, Ouderenbonden, Humanitas en Zonnebloem) betrekken bij gemeentelijke Allianties voor Langer Comfortabel Wonen.
Slimme gemeenten en smart cities
Een slimme gemeente wil antwoord bieden op de uitdagingen van onze tijd, bijvoorbeeld op het gebied van duurzaamheid en ouderenzorg. Om die doelstellingen te halen, zetten smart cities een keten van technologie in: sensoren, het Internet der Dingen, Big Data en Artificial Intelligence. Waar eerst slechts enkele gemeenten het voortouw namen, zijn er nu massaal visies opgesteld waarbij meerdere lagen binnen de gemeente betrokken zijn. Smart cities zijn al lang geen toekomstmuziek meer. Je vindt ze overal ter wereld, ook in Nederland.
Naarmate de omvang van de steden groeit, doen de uitdagingen voor steden dat ook. Denk alleen maar eens aan milieudruk door bevolkingsgroei. Toenemende welvaart in ontwikkelingslanden en het onvermogen van infrastructuur om gelijke tred te houden met deze groei. Het toenemende bewustzijn van klimaatverandering en de kwetsbaarheid van steden voor extreme weersomstandigheden. Luchtkwaliteit is ook een steeds belangrijker aspect van stedelijke omgevingen en gezondheidszorg.
Hoe lossen we deze uitdagingen op en maken we onze steden leefbaar, bereikbaar en veilig? En hoe benutten we de economische kansen die steden bieden? Dat kan onder andere door er slimme gemeenten van te maken, waarmee infrastructuur beter beheerd wordt, milieubeleid groener wordt en inwoners kort gezegd een betere kwaliteit van leven krijgen. Onder de noemer “smart cities” vinden en verbinden gemeenten duurzame programma’s en innovatieve werkwijzen voor de uitdagingen van de gemeente. In de publieke sector geeft de uitrol van slimme technologie de overheid de mogelijkheid om meer waarde te geven aan ondernemende burgers, onder meer door het verlagen van de bedrijfskosten en het vergroten van hun efficiëntie. Daarnaast is er door technologische mogelijkheden veel meer en snellere interactie met de gebruikers van de stad.
Een ideale smart city is een stad waar het prettig en gezond wonen is, waar je kunt beschikken over betrouwbaar vervoer, waar (goed) werk is, en waar het gezellig en veilig is. En uiteraard is het een duurzame stad. De economie bruist er van nieuwe succesvolle activiteiten. Iedereen geniet er van cultuur. Een ideale smart city checkt als een soort levend organisme zelf zijn vitale functies, past zichzelf aan en houdt zichzelf gezond, waarmee het de nadelen van verstedelijking minimaliseert. Minder verstopte wegen, woningnood, fijnstof, overbevolkte binnensteden, afbrokkelende sociale structuren en geluidsoverlast.
De belangrijkste doelstellingen van slimme steden zijn: 1) verbetering van de kwaliteit van leven, en van openbare en particuliere diensten, zoals openbaar vervoer en gezondheidsdiensten. En 2) verbetering van de milieukwaliteit in de stedelijke ruimte. Onder meer door vermindering van CO2-uitstoot, verkeer en afval. En de optimalisatie van het energieverbruik door het energiezuiniger maken van gebouwen, huishoudelijke apparaten en elektronische apparaten. Aangevuld met recycling van energie en gebruik van hernieuwbare energie.
Een smart city zet technologie en data in om haar doelstellingen te behalen. De essentie van een smart city is echter niet simpelweg een stad volgestouwd met nieuwe technologie. Het is vooral een stad waar de praktische behoeften en verwachtingen van inwoners worden vervuld. Bij een smart city worden daarom bewoners betrokken, vindt cross-sectorale samenwerking plaats, wordt nieuw leiderschap ingevoerd, én worden technologie en data gebruikt. Slimme steden hebben met elkaar gemeen dat ze hun diensten en activiteiten doeltreffender willen maken, en maatschappelijke issues willen oplossen, onder meer op gebieden als gezondheid, klimaatverandering, veiligheid, volkshuisvesting, arbeidsparticipatie en vervoer. Daartoe zetten de steden uiteenlopende middelen in, die echter vaak gebruikmaken van technologie. De mate waarin technologie geïntegreerd is in het leven in de gemeente geldt voor sommigen zelfs als het criterium dat slimme gemeenten onderscheidt van andere gemeenten.
Voor plattelandsgemeenten is het zaak te zorgen voor goede internetverbindingen. Mensen die er lang comfortabel willen blijven wonen zijn voor hun (zorg)communicatie afhankelijk van snel internet.
Smart cities voor ouderen
In Nederland woont meer dan 50 procent van de inwoners in steden met meer dan 50.000 inwoners. Hiervan is 15 procent ouder dan 65 jaar. Dit aantal zal in de komende jaren verder toenemen. In 2040 is naar schatting ruim 25 procent van de bevolking in Nederland 65 jaar of ouder. Mensen worden steeds ouder en er zullen steeds minder (jongere) mensen zijn om voor hen te zorgen. Dit wordt ook wel de grijze druk genoemd. Dit gaat samen met extramuralisering van de zorg, waardoor ouderen veel minder snel verhuizen naar zorginstellingen. Ouderen blijven langer zelfstandig thuis wonen en nemen zelf initiatief om hun behoeften en zorgvraag te organiseren. Aan de ene kant maakt dit mensen onrustig, maar aan de andere kant willen zij zelf meestal ook liever zo lang mogelijk comfortabel thuis blijven wonen. Dat geldt zeker voor de nieuwe groep actieve ouderen, die tevens kritischer zijn over producten en diensten, mede omdat zij zelf een gedeelte van de kosten betalen. Zij stellen zodoende ook andere eisen aan de inrichting van de stedelijke infrastructuur, waaronder het geschikt maken van woningen, het toegankelijk maken van vervoer van deur tot deur en het realiseren van een steunpunt of buurthuis in de wijk waar mensen elkaar kunnen ontmoeten en terecht kunnen voor vragen op het gebied van wonen, welzijn en zorg. Om dit te realiseren, kunnen we veel baat hebben bij de inzet van slimme oplossingen.
Slimme gemeenten willen ons leven gemakkelijker maken. Daarbij moeten ze echter wel de gehele samenleving dienen. Navigeren door de stad kan frustrerend zijn, zeker voor de kwetsbare groepen in onze samenleving, zoals mensen met een handicap of ouderen. Zoiets alledaags als winkelen, kruispunten oversteken, uitstappen bij de juiste bushalte kan voor deze mensen een grote hindernis zijn. Smart city-technologie biedt kansen om de kwaliteit van leven voor minder valide mensen te verbeteren. Gemeenten kunnen meer inclusief worden, mits ervoor gewaakt wordt dat technologische vooruitgang ons niet verdeeld en kwetsbare groepen (verder) geïsoleerd raken.
Bij veel smart city-initiatieven worden de specifieke behoeften van mensen met een handicap over het hoofd gezien. Uit cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie blijkt dat ongeveer een miljard mensen (15 procent van de wereldbevolking) met een of andere vorm van handicap leeft. Het Smart Cities for All-initiatief van Microsoft voegt daar aan toe dat het aantal personen met een handicap en het aantal ouderen in steden, sneller stijgt dan de rest van de bevolking. Wereldwijd steeg het aantal mensen van 60 jaar of ouder tussen 2000 en 2015 met bijna 70 procent in stedelijke gebieden, vergeleken met slechts 25 procent in plattelandsgebieden. Bovendien lijden wereldwijd 360 miljoen mensen aan matig tot ernstig gehoorverlies, zijn 285 miljoen mensen visueel gehandicapt (waarvan 39 miljoen blind) en hebben 75 miljoen mensen een rolstoel nodig (waarvan slechts 5-15 procent er daadwerkelijk toegang tot heeft). Het is zodoende enorm zorgwekkend dat inclusiviteit geen prioriteit krijgt bij het toekomstbestendig maken van steden.
In onze optiek zouden alle inwoners moeten kunnen profiteren van smart city-oplossingen. Een slimme stad die digitale inclusie bereikt, werkt voor iedereen beter! Er wordt vaak foutief gedacht dat er om mensen met een handicap tegemoet te komen, veel geld besteed moet worden aan de ontwikkeling van (dure) nieuwe technologieën. Het gaat echter om het toepassen van bestaande slimme technologieën om de levensstandaard van alle inwoners te verbeteren. Technologie kan bijvoorbeeld worden gebruikt om oudere inwoners in staat te stellen meer volledig in de samenleving te participeren, hen te verbinden met sociale kringen en gemeentelijke organisaties. Wanneer ouderen kunnen profiteren van meer tijdige en efficiënte ondersteunende diensten en er dus – indien nodig – eerder ingegrepen kan worden, worden ook onnodige (zieken)huisbezoeken verminderd.
Maar hoe ziet zo’n ideale slimme gemeente er dan uit? Volgens ons incorporeert zo’n gemeente technologie om het stadsleven toegankelijker en efficiënter te maken, zonder het gevoel te geven dat die technologie aanwezig is. Stel je bijvoorbeeld voor dat winkels, scholen, kantoren en medische faciliteiten volledig toegankelijk zijn via mobiele applicaties, spraakopdrachten en automatische deuren.
Inclusieve wijken
LaCoTA wil bijdragen aan de totstandkoming van inclusieve wijken. Voor het wonen betekent dit niet alleen dat er voldoende levensloopbestendige woningen zijn, ook de toegankelijkheid van de openbare ruimte is van belang. Met andere woorden: toegankelijk voor mensen in een rolstoel en voor mensen met een rollator. Daarnaast zullen mensen steeds meer gebruik gaan maken van thuistechnologie en e-health-oplossingen, waardoor er hogere eisen gesteld zullen worden aan internetverbindingen.
LaCoTA wil samen met gemeenten bevorderen dat gemeentelijke Allianties ondersteunend en verbindend bijdragen aan de uitvoering van een gemeentelijk traject Langer Comfortabel Wonen. In 2016 heeft LaCoTA daarvoor een eerste inspiratiedraaiboek samengesteld voor de gemeenten Amersfoort, Ede en Harderwijk. In de twee jaar erna is hard gewerkt aan het realiseren van de app/web SchermVan. Daarmee kunnen mensen o.a. op een eenvoudige manier toegang krijgen tot alle relevante gemeentelijke informatie over Langer Comfortabel Wonen en kan gemakkelijk personenalarmering, comfortdiensten en zorgcommunicatie geregeld worden.
Het VN-verdrag “Handicap” geeft mensen met een beperking of ongemak gelijke kansen. Het verdrag pleit voor toegankelijkheid in de ruimste zin van het woord. Dat betekent dat het gaat om toegankelijkheid voor mensen met een beperking op alle fronten van het leven, zoals werk, onderwijs, inkomen, zorg en ondersteuning, wonen en sport. Vooral op de thema’s wonen, zorg en ondersteuning draagt LaCoTA bij aan het realiseren van de doelstellingen van het VN-verdrag.
Ieder(in), een landelijke koepel van organisaties van mensen met een beperking, zet zich in het bijzonder in om ervoor te zorgen dat er vanaf nu generaties opgroeien die meer inclusie kennen dan de generaties voor hen. Want op hoe jongere leeftijd je volwaardig mee kunt doen, hoe langer dat doorwerkt in de rest van je leven en hoe dichterbij een inclusieve samenleving komt. Ieder(in) vertegenwoordigt direct en indirect twee miljoen leden! Reden voor LaCoTA om graag met deze organisatie samen te werken bij het realiseren van inclusieve wijken en inclusieve gemeenten.
Voor LaCoTA ligt het accent bij de samenwerking op:
- Bevorderen dat gemeenten een heldere infopagina over Langer Comfortabel Wonen samenstellen en actueel houden (LaCoTA heeft daarvoor een format geschreven).
- Bieden van basisondersteuning per gemeente bij de uitvoering van een “Gemeentebreed traject Langer Comfortabel Wonen” (LaCoTA heeft ook daarvoor een format geschreven).
- Bieden van basisondersteuning per zorgaanbieder die een licentie heeft op de app/web SchermVan.
- Onder ondersteuning binnen de gemeente valt ook het stimuleren van buurtverbinding en het leggen van koppelingen op buurtniveau met modulen uit het gemeentelijk traject Langer Comfortabel Wonen.
- Bevorderen van Train de Trainertrajecten voor Buurtverbinders, Buurgemeenschappen, Cirkelgroepen rond zorgaanbieders, Digicoaches, Domoticabrigadiers, welzijnsorganisaties en woningcorporaties
- Organiseren van de “Plus” (ervaring opdoen met thuistechnologie) bij Wijkleerbedrijven.
Smart homes
Smart homes zijn gewone huizen (ook appartementen en kamers in zorginstellingen) waarin slimme oplossingen geïntegreerd zijn. Met andere woorden: een huis met "intelligente" technologie dat dagelijkse activiteiten vereenvoudigt en automatiseert, zoals bijvoorbeeld het aandoen van lampen, het vergrendelen van de deur, het laten zakken van het zonnescherm en het aanpassen van de thermostaat. In principe kun je elk apparaat dat in staat is om iets autonoom te doen slim noemen. Een slimme thermostaat zet de thermostaat bijvoorbeeld automatisch lager als er geen beweging in huis is. Er wordt in het kader van slimme huizen ook wel eens gesproken over domotica en huisautomatisering, oftewel het toepassen van elektronica en huisnetwerken.
Met slimme apparaten in de woning kunnen gebruikers- en omgevingsgegevens worden vastgelegd en geanalyseerd, en kan er worden gereageerd en geanticipeerd op de situatie. De situatie van de gebruiker thuis kan worden waargenomen door de interactie van de persoon met de apparaten of systemen (zoals het aanzetten van apparatuur), via passieve apparaten in muren of deuren (bijvoorbeeld omgevingssensoren) of door draagbare objecten (zoals wearables). Slimme apparaten kunnen vervolgens ook veranderende situaties detecteren en erop reageren, en lastige of zelfs gevaarlijke situaties voorspellen.
De eerste generatie slimme toepassingen in huis was vooral bedoeld om mensen met een beperking te ondersteunen. Voorbeelden zijn trapliften en armbanden met alarmknop. Als we spreken over de tweede generatie, bedoelen we vaak oplossingen die gebruik maken van slimme communicatietechnieken en internet. Voorbeelden zijn bewegingsmelders en valdetectoren. De afgelopen jaren is meer “intelligentie” toegevoegd aan de systemen, namelijk via Artificial Intelligence. Deze slimme oplossingen vallen onder de derde generatie smart home-toepassingen. Vanuit een huidige verbonden thuisomgeving, gaan we geleidelijk op weg naar echte intelligente huizen. Oude diensten (patiëntbewaking op afstand en noodhulpsystemen), huidige diensten (managen van chronisch ziekten, medicatiebeheer en activiteitcontrole) en diensten in opkomst (voedingsmonitoring en digitale coaching) kunnen allemaal worden geïmplementeerd in een slimme woning.
Het kenmerk "slim" stelt dat het huis moet kunnen handelen op de verzamelde gegevens en moet kunnen leren. Een slimme woning is daarmee een woning die slim genoeg is om de bewoners met behulp van technologie te helpen zelfstandig en comfortabel te wonen. Het smart home-concept staat voor de verdere ontwikkeling van contextbewuste woningen die op elk moment in staat zijn om intelligente beslissingen te nemen en autonoom te reageren, gebaseerd op de situatie.
Met smart homes kunnen we (langer) comfortabel thuis blijven wonen, chronische ziekten managen en post-acute zorg aanbieden. Daarnaast kunnen we smart homes inzetten om de algehele gezondheid naar een hoger niveau te tillen, namelijk door zorgverleners in staat stellen om de gezondheid van alle bewoners van het huis te controleren, bijvoorbeeld op voedingspatroon en algeheel welzijn. Vaak worden slimme oplossingen in de woning geplaatst na ontslag uit het ziekenhuis, bij een (levensbedreigende) chronische ziekte en wanneer medicijnen niet (volgens recept) worden ingenomen.
Door de omgeving van mensen te monitoren en managen, wordt gezorgd dat zij (onafhankelijk) zo veilig mogelijk kunnen leven in hun eigen huis. Smart homes kunnen gevoelens van kwetsbaarheid verminderen, zelfredzaamheid helpen bewaren en de kwaliteit van zorg vergroten. Dit gebeurt onder meer met de inzet van bewegingsdetectoren, valdetectie, zwerfdetectie, automatische verlichting en zorg op afstand. Slimme oplossingen in de woning en de woonomgeving dragen eraan bij dat mensen zich langer comfortabel thuis kunnen redden en langer onafhankelijk blijven.
Hoewel sommige van deze smart home-toepassingen bestemd zijn voor algemeen gebruik, richten veel van de apparaten zich met name op ouderen. Deze variëren van sensoren op het fornuis die automatisch detecteren wanneer deze onbeheerd is gelaten tot slimme pillendispensers die zorgverleners laten weten of medicijnen zijn ingenomen. Een andere trend is het gebruik van robots, waarmee spelletjes gespeeld kunnen worden, geheugentrainingen gedaan kunnen worden of die kunnen aangeven wanneer het tijd is om medicijnen in te nemen.
“Warme” technologie
Warme technologie richt zich op het ondersteunen en verbeteren van het welzijn van mensen. Een belangrijk onderdeel van welzijn is zelfredzaamheid. Zeker voor ouderen is het belangrijk dat ze blijven deelnemen aan het leven om hen heen, onder meer om de hersenen te blijven stimuleren, gezond te blijven en de controle te behouden over eigen leven. Warme technologie kan daaraan bijdragen. Warme technologie wordt speciaal voor ouderen ontworpen. Dat betekent dat ontwikkelaars samen met betrokkenen kijken wat er nodig is. Hierdoor is het gebruiksvriendelijk en niet-intimiderend. Als voorbeeld noemen we het Welthuis-kompas dat altijd naar je eigen huis wijst. Op die manier kan de gebruiker altijd zijn weg terug vinden zonder te verdwalen. Om dit probleem aan te pakken, kan ook een gps-zender ingezet worden. De persoon kan door een gps-zender ook altijd teruggevonden worden. Maar dat is geen “warme” technologie. Het probleem is namelijk dat de persoon zelf niets aan de gps-zender niets heeft; hij of zij kan er niet zelf de weg mee terugvinden. Ook het inzetten van een slimme speaker om boodschappen van vertrouwden te laten afspelen in plaats van een mechanische alarmtoon is een voorbeeld van warme technologie.
Gemeentelijke informatie langer comfortabel wonen
Onze app/web SchermVan integreert verschillende functionaliteiten op gebieden als huisautomatisering, dienstverlening, zorgverlening en ondersteuning. Gemeenten spelen een belangrijke rol bij het samenstellen van functionaliteiten op de app/web. De lijst met functies van SchermVan kan namelijk per gemeente aangevuld worden met plaatselijke dienstverleners.
De samenwerking tussen LaCoTA en gemeenten houdt daar echter niet op. Onze app/web SchermVan biedt namelijk per gemeente ook een helder overzicht van alle beschikbare voorzieningen, hulpmiddelen en diensten op het gebied van langer comfortabel wonen.
Op dit moment is informatie die gemeenten aanbieden over langer comfortabel wonen erg gefragmenteerd. Er zijn vaak slechts flarden informatie te vinden achter zoekwoorden als Wmo, woningaanpassing, dienstverlening, vervoer, thuistechnologie en e-health. Door deze fragmentatie is het voor mensen die graag zo lang mogelijk zelfstandig comfortabel thuis willen blijven wonen lastig om te bepalen bij welke instanties ze om hulp kunnen vragen en welke mogelijkheden er voor hen zijn.
LaCoTA streeft ernaar om alle relevante informatie over voorzieningen, hulpmiddelen en diensten binnen een gemeente te bundelen op één enkele webpagina. Deze webpagina is voor gebruikers van SchermVan gemakkelijk en snel te bereiken. Op deze manier kunnen zij in één oogopslag zien wat hun gemeente kan betekenen op het gebied van langer comfortabel wonen.
Op de gemeentelijke infopagina over langer comfortabel wonen vinden gebruikers algemene informatie over de Wmo, vergoedingen en instanties binnen hun eigen gemeente. Ook komen voorzieningen en diensten in de gemeente aan bod, bijvoorbeeld op het gebied van hulp in de huishouding, sociale contacten en (mantel)zorg. Daarnaast wordt informatie over woningaanpassingen, hulpmiddelen en thuistechnologie aangeboden.
Dankzij het SchermVan krijgt de gebruiker dus snel en gemakkelijk toegang tot relevante informatie van hun eigen gemeente. LaCoTA is inmiddels met een flink aantal gemeenten in gesprek om deze duidelijke informatiepagina's te realiseren.
Gemeenten kunnen een licentie nemen op de app/web SchermVan.
De rol van de app/web SchermVan
Na registratie op de app/web SchermVan wordt er, bij de button “gemeente”, automatisch ook een link gemaakt naar relevante gemeentelijke informatie over de Wmo en Langer Comfortabel Wonen. Deze gemeentelijke info komt daardoor snel en gemakkelijker beschikbaar voor de gebruiker van de app.
Voor gemeenten wordt het belangrijk hun informatie over Langer Comfortabel Wonen ook via deze weg toegankelijker aan te bieden.
De rol van onderwijs
In het onderwijs komt steeds meer aandacht voor smart homes en slimme gemeenten. Thuistechnologie en e-health maken het mogelijk om langer comfortabel thuis te wonen. Steeds meer mensen zijn computervaardig. Ook bij senioren neemt die vaardigheid snel toe. Echter er zijn ook nog heel veel mensen die door hun omgeving ondersteund moeten worden in het gebruik van de allereenvoudigste oplossingen zoals personenalarmering en mantelzorgcommunicatie. Ook zijn er in Nederland 650.000 ouderen die zich eenzaam voelen. Hoewel daar geen onderzoek naar is gedaan, mag verondersteld worden dat het aantal mensen in deze groep dat niet computervaardig is, groot is. De overheid vraagt gemeenten meer aandacht te hebben voor deze groep eenzame Nederlanders. LaCoTA pleit in dat kader voor gestructureerd huisbezoek waarin aangeboden wordt een woon- en leefscan te doen.
Voor het uitvoeren van een woonscan kunnen soms studenten van een Hogeschool, ROC en of Wijkleerbedrijf (al dan niet samen met een LaCoTA Buurtverbinder) ingezet worden.
De rol van Buurtverbinders
LaCoTA wil onder meer een netwerk opbouwen van Buurtverbinders. Dat kunnen getrainde vrijwilligers zijn die zich aanmelden via Trefpunt, maar ook getrainde vrijwilligers van andere woonzorgconsumentenorganisaties. Deze Buurtverbinders kunnen huisbezoeken doen en voeren daarbij desgewenst een woonscan uit. Deze woonscan is één van de modulen in onze projecten Langer Comfortabel Wonen. Met behulp van een woonscan wordt geïnventariseerd wat gedaan kan worden om de huidige woning veiliger en comfortabeler te maken. Indeling, ergonomische aanpassingen, verlichting, domotica, thuistechnologie, beeldbelcommunicatie en energiebesparende maatregelen komen in de woonscan aan de orde. Daarnaast kan de woonscan gebruikt worden als doorverwijzing naar een Wmo-consulent, ergotherapeut, seniorencoach en eerstelijnszorgverlener.
De woonscan kan ook uitmonden in een aanbeveling eenvoudige basismodulen van SchermVan te gaan gebruiken. Denk aan het gebruik van een button voor sociale personenalarmering, rookmelder, personenalarmering met een meldkamer als achterwacht, oproep wijkzorg, zorgcommunicatie, deelname Buurgemeenschap, gebruik van een comfort-tablet of de app “SchermVan” op smartphone.
Koploperprojecten
Koploperprojecten LaCoTA
A) In 2016 heeft LaCoTA een eerste inspiratiedraaiboek samengesteld voor drie gemeenten. In de twee jaar erna is hard gewerkt aan het realiseren van de app/web SchermVan. Vanuit het traject van het schrijven van het eerste inspiratiedraaiboek beschouwen we de volgende gemeenten als onze eerste koplopers:
- Amersfoort
- Ede
- Harderwijk
B) Samen met ROC Midden Nederland werken we aan twee nieuwe koploperprojecten:
- De wijk Dichterswijk te Utrecht
- De Wijk Vathorst te Amersoort
Uiteraard zal in deze koploperprojecten met name de rol van het onderwijs bijzondere aandacht krijgen.
C) Project “Senior En Buurt Zoeken Sterk Netwwerk”
LaCoTA wil met het project Senior En Buurt Zoeken Sterk Netwerk koploper worden bij diverse innovaties van de Rijksoverheid op het gebied van langer comfortabel wonen. LaCoTA kan na jaren van voorbereiding nu eindelijk het voortouw nemen met de geïntegreerde app/web SchermVan.
Om brede omarming van thuistechnologie te bevorderen, is een maatschappelijke transitie nodig: een aanpak waarbij mensen binnen gemeenten en buurten meer naar elkaar omkijken én elkaar ondersteunen in het gebruik van thuistechnologie. Koudwatervrees moet weggenomen worden, want thuistechnologie leidt niet tot minder, maar juist tot méér persoonlijk contact.
Geen enkele partij kan een opgave als langer comfortabel wonen met thuistechnologie echter succesvol alléén organiseren en succesvol alléén in de markt zetten. De kracht van LaCoTA als coöperatie is dat we netwerken onderling verbinden, zodat tezamen een geïntegreerd product/dienst/coaching kan worden aangeboden.
Bij de uitvoering van Senior En Buurt Zoeken Sterk Netwerk werkt LaCoTA intensief samen met landelijke, provinciale en gemeentelijke organisaties. Ook is contact met een kleinschalig netwerk van Buurtverbinders noodzakelijk om langer comfortabel wonen mogelijk te maken.
Door met de betrokken partijen te streven naar een koploperspositie bij diverse innovaties van de Rijksoverheid zorgen we voor een landelijk podium. Op dit podium kunnen woonzorgconsumentenorganisaties, zorgaanbieders, gemeentelijke overheden en leveranciers van thuistechnologie laten zien wat we samen kunnen bereiken! Indirect geeft dit alle partijen ook meer marktkansen met als gevolg dat ieders businesscase en -aandeel sterker wordt en niet afhankelijk blijft van subsidie.
Met project Senior En Buurt Zoeken Sterk Netwerk werkt LaCoTA aan best practices op een aantal speerpunten:
- Innovatie zorg- en thuistechnologie
- Innovatie in het onderwijs voor medewerkenden in zorg en welzijn
- Innovatie arbeidsmarkt en verlichting taken mantelzorgers
- Innovatie eenzaamheidsbestrijding en buurtverbinding
Het is van groot belang om de uitvoering van samenwerking te laten zien. Het liefst ook met resultaatmetingen.
Bij gemeenten kan het aanhakingspunt de door de Rijksoverheid gewenste Coalitie tegen Eenzaamheid zijn. Het bruggetje daar naartoe is snel gemaakt: bestrijding van eenzaamheid > ontlasten van mantelzorgers > introductie thuistechnologie > scholing (toekomstige) werkers in zorg en welzijn > training van Buurtverbinders.
Koploperprojecten gemeentelijke Coalities tegen Eenzaamheid
LaCoTA wil ook Gemeentelijke Coalities tegen Eenzaamheid inspireren en ondersteunen vanuit het thema “Thuistechnologie”. We doen dat onder meer met Buurtverbinders, Virtuele Woongemeenschappen en Trefpunt. We noemen een aantal voorbeelden van gemeenten die al een lokale coalitie hebben.
Koploperprojecten Platform 31
Platform 31 werkt aan een visie op inclusieve wijken. In dat kader geven zij ondersteuning aan 24 wijken in Nederland. De geselecteerde wijken zijn inmiddels bekend. LaCoTA is met Platform 31 in gesprek om het thema “Thuistechnologie” toe te voegen aan het ondersteuningsproces van Platform 31.
Deelnemende gebiedscoalities in regio Noord-Midden |
Deelnemende gebiedscoalities in regio Midden-Zuid |
Almere - Almere Haven |
Alphen aan den Rijn - Koudekerk aan den Rijn |
Apeldoorn - De Maten |
Brielle - Kern Brielle |
Assen - Noorderpark |
Eindhoven - Vaatbroek/Eckart |
Enschede - De Posten |
Geertruidenberg - Raamsdonkveer-Zuid |
Groningen - Selwerd |
Gouda - Westergouwe |
Haarlemmermeer - Bornholm |
Heerlen - Heelerbaan |
Hengelo - Noord |
Kerkrade - Eygelshoven |
Hilversum - Boombergwijk |
Leiden - Energiepark |
Lelystad - Boswijk |
Moerdijk - Kernen |
NOP - Luttelgeest |
Roermond - Donderberg |
Westland/Naaldwijk - Kruisbroek/Hoogeland |
Rotterdam - Prinsenland/Het Lage Land |
Zaanstad - Wormerveer |
Veenendaal - Franse Gat |
Koploperprojecten Ieder(in)
Ook Ieder(in) werkt aan inclusieve wijken. In dat kader geven zij ondersteuning aan 100 gemeenten in Nederland. LaCoTA is met Ieder(in) in gesprek om het thema “Thuistechnologie” toe te voegen aan het ondersteuningsproces van Ieder(in).
Meer informatie, partners en verwijzingen
3Bplus, adviseur smart concepten, telecom en tv
Ieder(in), landelijke koepel van organisaties van mensen met een beperking
https://www.platform31.nl, Platform31 is een kenniscentrum over “Stad en Regio” en werkt in opdracht van en samen met Gemeenten, het Rijk, woningcorporaties, brancheorganisaties, onderzoeks- en onderwijsinstellingen, marktpartijen, Europese instellingen en planbureaus.